Wat is de oorzaak van erfelijke ATTR (hATTR)-amyloïdose?
hATTR-amyloïdose wordt veroorzaakt door verandering (mutatie) van een gen, waardoor de werking van een eiwit in het bloed wordt aangetast. Dit eiwit wordt transthyretine (TTR) genoemd en wordt voornamelijk in de lever aangemaakt.
- TTR, een natuurlijk voorkomend eiwit dat voornamelijk in de lever wordt aangemaakt, helpt bij het transport van stoffen zoals vitamine A.
- Genmutaties kunnen leiden tot veranderingen in het TTR-eiwit waardoor het verkeerd vouwt (een abnormale vorm aanneemt).
- Door deze verandering in vorm hoopt het eiwit zich op in het zenuwstelsel (zenuwen), de bloedsomloop (hart) en het maag-darmstelsel (de spijsvertering). Deze opgehoopte eiwitten worden amyloïdfibrillen genoemd. De amyloïdfibrillen stapelen zich op en vormen afzettingen, die de symptomen veroorzaken.
hATTR-amyloïdose kan verschillende symptomen veroorzaken
De symptomen van hATTR-amyloïdose kunnen sterk verschillen tussen personen met dezelfde mutatie en zelfs binnen families, hoewel sommigen een patroon van symptomen zien ontwikkelen. Per persoon kunnen verschillende symptomen zich op verschillende momenten ontwikkelen. De leeftijd waarop de eerste symptomen verschijnen, kan variëren en loopt van halverwege de 20 tot halverwege de 60.
hATTR-amyloïdose tast verschillende delen van het lichaam aan, waaronder:
Het perifere zenuwstelsel, dat bestaat uit zenuwen die zich vertakken vanaf de hersenen en het ruggenmerg en communiceren met de rest van het lichaam, waaronder uw armen en benen
- Polyneuropathie wordt veroorzaakt door schade aan de zenuwen van het perifere zenuwstelsel, resulterend in belemmering van het functioneren
De bloedsomloop, die bestaat uit het hart en de bloedvaten, vervoert bloed door de aders en levert zuurstof aan cellen in het lichaam
- Cardiomyopathie is een ziekte van de hartspier die tot hartfalen leidt
Het autonome zenuwstelsel, dat bestaat uit zenuwen die zijn verbonden met de hersenen en het ruggenmerg en die naar organen lopen zoals het hart, de maag en de ingewanden, en lichaamsfuncties regelt zoals de ademhaling, de spijsvertering en de hartslag
- Vegetatieve stoornissen doen zich voor wanneer het autonome zenuwstelsel niet goed werkt en kunnen van invloed zijn op onwillekeurige lichaamsfuncties
Meer informatie over hoe hATTR-amyloïdose binnen families wordt doorgegeven »
Referenties:
Hanna M, Curr Heart Fail Rep. 2014;11(1):50-57.
Damy T, J Cardiovasc Transl Res. 2015;8(2):117-127.
Hawkins PN, Ann Med. 2015;47(8):625-638.
Sekijima Y, J Neurol Neurosurg Psychiatry. 2015;86(9):1036-1043.
Ando Y, Orphanet J Rare Dis. 2013;8:31.
Coelho T, Curr Med Res Opin. 2013;29(1):63-76.
Conceição I, J Peripher Nerv Syst. 2016;21(1):5-9.
Mohty D, Arch Cardiovasc Dis. 2013;106(10):528-540.
Shin SC, Mt Sinai J Med. 2012;79(6):733-748.
National Institutes of Health: Amerikaanse Department of Health and Human Services. What is cardiomyopathy? Bethesda, MD: National Institutes of Health; 2016. Geraadpleegd op 22 maart 2017.
